Добри ли сте?
1. КАКВИ ГРАДОВИ СЕ ПОТРЕБНИ ВО 21 ВЕК?
Градови што се пријателски настроени кон луѓето и ги поттикнуваат сите оние кои не робуваат на автомобилите и лошите навики во паркирање и возење. За тоа е потребна општа култура и закони што ќе спречат секоја празна површина да се претвори во паркинг, па јавниот простор да го злоупотребуваат во голема мера токму законодавците. На секоја празна јавна површина што не е заградена или обележена за паркинг, треба да стои знак за забрана и пајак. Ограничување на брзината е 50км на час. Досега се одеше со популистички мерки, да се остават граѓаните да прават што сакаат за да не им се налутат на законодавците и градоначалниците. Така имаме пачворк градови.
2. ОДРЖУВАЊЕ НА УРБАНАТА ОПРЕМА
Општините ги поставуваат клупите и другата урбана опрема, но не ги одржуваат. Истовремено, она што во многу градови се користи како место за релаксација, а тоа е кејот на реките, во ниту еден наш град не е уреден. Дури и кејот на најголемата наша река е празна површина со бетониран дел, а обидот за плажи што беше направен во времето на Коце Трајановски пропадна, затоа што беше грд и нефункционален. Како пример треба да се земе уредувањето на кејот од април до септември во Берлин и Париз.
3. ЗЕЛЕНИ ПОВРШИНИ И ПАРКОВИ
Градовите се полни со запуштени помали и поголеми јавни површини што може да станат мали оази за пешаците и станарите на зградите. Дворовите на МКЦ и слични објекти во Скопје може да искористат многу повеќе со организирање концерти на отворено и летно кино. Поставување на мали дрвени платформи може да привлече музичари кои инаку немаат каде да настапуваат освен по клубови. Концерти на отворено не ограничуваат и промовираат, веселат и забавуваат. Привлекуваат публика од различни возрасти. Помалите градови треба да имаат попис на запуштени површини што треба да се оплеменат.
4. ‘ОТОТО‘ Е ДОБАР ПРИМЕР
Тоа е простор во кој се пие кафе, се чита, се организираат настани, се работи, се продаваат автентични производи еколошки изработени, вработуваат млади луѓе, имаат бесплатен интернет и избор на книги со различни културно уметнички содржини. Го има во повеќе градови во светот. Мебелот е минималистички, изработен од природен материјал, работат до доцни часови, љубезноста на вработените е гарантирана, селф сервис функционира, може да се остане неограничено и да се работи. Сместени се во комплекси згради што личат на маала со дворови и зелени тераси на покривите, вежбални за јога и заеднички простори за дружење.
5. ПЕШАЧКИ ЗОНИ
Многу градови го затвораат централното подрачје за возила. Во тие делови не доаѓаат ниту такси возила. Така се поттикнуваат граѓаните на пешачење и прошетки што е корисно за сите, како и за уредување на централна зона поволна за туристички прошетки. Иако архитектите знаат како да се прилагоди просторот на новото време, треба да се земат градовите што одговараат по број на жители со нашите градови и нивниот начин на справување со лошите навики на своите жители. Добар пример е Болоња со 400 000 жители и пешачка зона околу централниот плоштад на кој во лето се прикажуваат филмови под ведро небо.
6. МАЛИ ДУЌАНИ, МУРАЛИ, ЦВЕЌАРНИЦИ
Кога градовите соработуваат со уметниците се добива идеална комбинација на убавото и практичното. Мали концептулани дуќани, типски киосци, мурали, цвеќарници на отворено го облагородуваат градот, му даваат топлина и ги развеселуваат граѓаните менувајќи им ги навиките за купување цвеќе што е подостапно. Наместо сегашниот притисoк што го трпат од затворените молови, огромни гаражи, повеќечасовно чекање за влез, светлечки реклами без правила и прописи и диви тераси на угостителски објекти. Нашите градови ги имаат сите одлики што не се градски: не се чисти, не се одржуваат, не се рециклира отпад, не се сади или се сади кампањски и неплански. Најважно, не се одржува. Она што е одлика на град е чисто, уредно и одговорно. Ние немаме градови на 21 век.